sobota, 24 listopada 2012

Makaki z Sulawesi i pobliskich wysp część II




rycina - przegląd gatunków makaków z Sulawesi


Macaca ochreata - ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Macaca nigra ochreata - Macaca maura ochreata - Gymnopyga maura ochreata - Magus ochreatus.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( południowo-wschodnie Sulawesi - Tenggara, wyspy Muna i Butung oraz prawdopodobnie Palau Labuan Blanda.

Zamieszkuje tropikalne nizinne deszczowe lasy do wysokości 800 m n.p.m.


grupa rodzinna Macaca ochreata

Aktywny w ciągu dnia, szczyt aktywności w godzinach porannych i późno popołudniowych.
Prowadzi częściowo nadrzewny, częściowo naziemny tryb życia. Dzień spędza na poszukiwaniu pokarmu i żerowaniu, odpoczynku, utrzymywaniu relacji społecznych w grupie.
Noc spędza na drzewie. Żyje w grupach rodzinnych pod wodzą dominującego samca.
Grupa to 12 - 30 osobników, w większości samic z młodymi i 3 -5 samców.
Jak u wszystkich makaków z Sulawesi dojrzałe samce są większe od samic.
Grupy posiadają określone terytorium w obrębie, którego się poruszają. Rewir to około 0,47 - 3,6 km2.
Osobniki komunikują się w grupie za pomocą fizycznych i wizualnych zachowań. Wykorzystuje wokalizę do informacji innych grup oraz w celu rozładowania wewnętrznych konfliktów. W czasie spotkań grupy są nie zwykle tolerancyjne i rzadko dochodzi do agresji. Zachowania agresywne są rozładowywane przez mimikę oraz obnażanie kłów przez dominujące samce.
Odżywia się różnorodnym pokarmem. W skład jego diety wchodzą owoce, liście, pędy, kwiaty i ich pąki, jagody czasami trawy oraz bezkręgowce i drobne kręgowce ( pisklęta ptaków, ssaki, płazy, gady ). W czasie żerowania napełnia torby policzkowe pokarmem, który jest spożywany w późniejszym terminie.
Sezon rozrodczy w ciągu całego roku, chociaż szczyt porodów następuje w okresie luty - czerwiec.
Samica potwierdza gotowość do kopulacji wykazując obrzęk narządów płciowych. Do kopulacji dopuszcza częściej dominującego samca niż samce o niższej randze.
Prawie 80% potomstwa w grupie to jego potomkowie. 
Okres ciąży to 5 - 6 miesięcy. Samica rodzi w nocy 1 młode. Młode przebywa z samicą do 1 roku. Samice pozostają w grupie a samce rozpraszają się.
Dojrzałość płciową uzyskują : samce w 4 - 6 roku życia, samice w 3 - 5 roku życia.


Macaca ochreata - samiec podczas iskania

Opisane podgatunki :
- Macaca ochreata brunnescens - wyspy Muna i Butung - synonim Macaca brunnescens - Papio brunnescens - uważany przez nie których autorów za oddzielny gatunek - zagrożony
- Macaca ochreata fusco-ater - Sulawesi - synonim  Macaca fusco-ater - uznawany za tożsamy z Macaca ochreata
- Macaca ochreata ochreata - południowo-wschodnie Sulawesi ( Tenggara - między La River a Karaena River ) - synonim Macaca fusco-ater - zagrożony


  Macaca ochreata - osobnik trzymany jako zwierzę domowe

Gatunek uznawany za podatny do zagrożonego ze względu na znaczny spadek populacji, który szacuje się na więcej niż 30% w ciągu następnych 40 lat.
Przyczyną spadku będzie dalszy rozwój rolnictwa ( plantacje palmy olejowej, kakao i bawełny ).
Macaca ochreata hybrydyzuje z Macaca tonkeana na obszarach, gdzie ich zakresy się pokrywają.
Podgatunek Macaca ochreata brunnescens czasami jest traktowany jako odrębny gatunek.
Szacowana gęstość osobnicza z 4 lokalizacji wynosi 10-40 osobników/km2.
Główne zagrożenia stanowią :
- degradacja i niszczenia środowiska naturalnego
- utrata i fragmentacja siedlisk
- rozwój rolnictwa ( plantacje palmy olejowej, kakao, bawełny )
- urbanizacja
- polowanie dla mięsa
- tępienie jako szkodnika upraw rolnych 
- chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych
- nielegalny handel dzikimi zwierzętami
- górnictwo złota za pomocą rtęci
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Macaca ochreata ochreata : Rawa AOPA Watomahai, Padang Mata Osu, Tanjung Peropa, Tanjung Batikolo, Faruhumpenai Nature Reserve
- Macaca ochreata brunnescens : Buton Utara, Buton Lambusango Nature Reserve, Napabalano
Potrzebne są dalsze badania pomocne w rozwoju strategii ochrony tego gatunku.

  Macaca ochreata - dojrzały samiec

W niewoli -rzadki.




Makak tonkeński ( Macaca tonkeana ) ssak z rzędu naczelnych ( Primates ),  z nadrodziny małp wąskonosych ( Catarrhina ), z rodziny makakowatych ( Cercopithecidae ). Synonim Papio hypomelas - Magus tonkeanus - Macaca tonkeanus - Macaca hypomelanus - Macaca togeanus - Macaca tonsus.

Występuje w Azji Południowo-Wschodniej ( środkowe Sulawesi - Tengah, Latimojong do północno-wschodniego Gorontalo ) i wyspy Togian.

Zamieszkuje deszczowy tropikalny las od poziomu morza do 2000 m n.p.m.

portret dojrzałego samca makaka tonkeńskiego ( Macaca tonkeana )

Biologia, ekologia i sposób życia zbliżone do innych makaków z Sulawesi.
Grupy rodzinne 10 - 30 osobników, składające się z kilku dojrzałych płciowo osobników obojga płci, pod wodzą dominującego samca.
Jest bardziej nadrzewny niż inne makaki.

Opisane podgatunki :
- Macaca tonkeana # - środkowe Sulawesi ( Tengah - na zachód od rzeki Bongka )
- Macaca tonkeana balantakensis - wschodnie Sulawesi, wyspy Balantak i Banggai - synonim Macaca balantakensis
- Macaca tonkeana hypomelas - Sulawesi - synonim Papio hypomelas - uznawany za tożsamy z Macaca tonkeana albo Macaca nigra
- Macaca tonkeana togeanus - wyspy Togian - synonim Cynopithecus togeanus - Macaca togeanus
- Macaca tonkeana tonkeana - środkowe Sulawesi Tengah
- Macaca tonkeana tonsus - Sulawesi - synonim Papio tonsus - uznawany za tożsamy z Macaca tonkeana

  samica makaka tonkeńskiego ( Macaca tonkeana ) z młodym w warunkach zoo

Gatunek uznawany za narażony z powodu ciągłego spadku populacji, który szacowany jest na ponad 30% w ciągu najbliższych 40 lat.
Gatunek hybrydyzuje z Macaca ochreata, Macaca maura i Macaca hecki na obszarach, gdzie ich zakresy się pokrywają. 
Macaca tonkeana balatakensis  tzw. makak Balantak z wysp Balantak i Banggai uważany jest prawie na pewno za hybrydę.
Główne zagrożenia to :
  • degradacja i niszczenie środowiska naturalnego
  • utrata i fragmentacja siedlisk
  • rozwój rolnictwa ( plantacje palm olejowych i kakao )
  • tępienie jako szkodnika upraw rolnych przez miejscową ludność
  • polowanie dla mięsa
  • chwytanie i trzymanie jako zwierząt domowych
  • nielegalny handel dzikimi zwierzętami
  • urbanizacja
Ujęty w Załączniku CITES II.
Rejestrowany z obszarów chronionych :
- Lore Lindu National Park
- Morowali Nature Reserve
- Peg.Faruhumpenai
- Towuti Nature Recreation Park
- Danau Matano Nature Recreation Park

Potrzebne są dalsze badania nad ekologią gatunku.
Jednostka Crimes Wildlife powołana w 2001 roku przez Indonezyjski Departament i Wildlife Conservation Society skutecznie zwalcza nielegalny handel zagrożonymi i chronionymi gatunkami ssaków oraz uświadamia lokalne społeczności o ochronie zasobów naturalnych.

profil Macaca tonkeana

W niewoli - rzadki.
Objęty w Europie programem hodowlanym przez EAZA. 

  grupa hodowlana Macaca tonkeana we francuskim ogrodzie zoologicznym

grupa hodowlana Macaca tonkeana we francuskim ogrodzie zoologicznym

 grupa hodowlana Macaca nigra w niewoli











   Opracowano na podstawie:
animaldiversity, arkive, iucn, planet-mammiferes, waza, wikipedia, wwf i wiedzy własnej.
Ryciny i zdjęcia zamieszczono w celach dydaktycznych, informacyjnych i szkoleniowych.     
     

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz


KRS 0000069730